Thuis voelen

Elke dag als ik naar het ziekenhuis rijd blijf ik me verbazen over de enorme verschillen van de twee dorpen waar mijn leven zich momenteel afspelen. Hemelsbreed 25 kilometer maar toch mijlenver van elkaar. Ik voel me er beide thuis.

In het ziekenhuis zijn veel plekken waar ik me thuis voel; het kantoortje waar ik met mijn collega zit, waar mijn bureau steeds voller wordt door alle projecten waar we mee bezig zijn. De doctors room, waar ik vaak zit om te lunchen en op de hoogte te blijven van alle roddels van het ziekenhuis. Om te horen dat de polikliniek dokter wéér ontslag heeft genomen, maar volgende week zoals gebruikelijk weer gewoon in zijn spreekkamer te vinden is. Te horen over de explosie van frustratie van de clinical manager tegen de verpleegkundigen waardoor die nu allemaal weigeren te werken. Of om een luisterend oor te bieden aan de jonge dokters die nergens geleerd hebben te werken in een disfunctioneel systeem. Maar er zijn ook plekken waar ik me minder thuis voel.. Chirurgie afdeling bijvoorbeeld..

Vorige week bevond ik me daar. Wekelijks overleggen we met alle disciplines die zorg bieden aan een patient een of twee ingewikkelde casussen. Sloka is zo’n patient. Ze ligt hier al ruim een maand en de arts op de afdeling realiseert zich dat ze niet beter gaat worden, maar hoe maak je haar laatste stukje leven een beetje comfortabel? En dat is waarom ik hier ben. Ik realiseer me steeds meer dat hier het laatste stukje leven totaal anders wordt ingevuld hier en dat de beslissing om te stoppen met alles eigenlijk nooit gemaakt wordt. Meestal doen ze nog wel een beetje antibiotica en een infuus met vocht, ook al weten ze dat het niet zal helpen. Ook Sloka wordt niet beter. En dat is in mijn opinie niet erg, Sloka is namelijk 88 jaar en hartstikke dement. De laatste maanden kwam ze haar bed niet uit en ondanks dat de familie vast hun best deed ontwikkelde ze diepe doorlig wonden op haar billen. Toen die gingen ontsteken en Sloka bijna dood ging, bracht de familie haar naar het ziekenhuis. Er werd agressief behandeld met antibiotica en Sloka krabbelde weer een beetje op, maar de wond op haar billen… dat is een gapend gat, tot op het bot, met dood weefsel en pus; precies waarom ik me niet comfortabel voel op de chirurgie afdeling, want wat doe je daar aan?! 

De protocollen zijn duidelijk; houdt de wond schoon, doe chirurgie om dode weefsel te verwijderen, wissel patient elke 2 uur van positie en leg patients op een anti-decubitus matras. Behandel met chloorhexidine oplossing 0.02 en 0.1%, en cetrimide 0.5%, prontasan vloeistof, hydrocolloid verband, hydrofiber met zilver gel, paraffine gazen, siliconengaas, geurabsorberende koolstofverband en/ of negatieve druk therapie. Wat we hier hebben? Gaas, rolletje verband en een pleister als je geluk hebt. En met hier bedoel ik, het ziekenhuis in Acornhoek. Hier in Hoedspruit, in de privé klinieken, hebben ze dit alles wel. Daar vertelde de eigenaar van het huis waar we wonen vorige maand nog toen we samen met ze gingen lunchen. Zij verkoopt verbandgazen waar ik de naam nog nooit van gehoord heb en legt me alle mogelijkheden uit. Geen moment heeft ze door dat ik geen idee heb waar ze het over heeft. Zij heeft namelijk geen idee hoe een regeringsziekenhuis er hier uit ziet. Wat de staat van de ziekenhuizen is waar 85% van de bevolking gebruik van moet maken. Ze komt er namelijk niet. Het zou wel moeten van haar baan, maar je denkt toch niet dat ze "in haar eigen auto, zeker niet als vrouw alleen, naar een regeringsziekenhuis gaat rijden". Dus maken ze een plan om een auto te huren, zodat ze niet in hun Mercedes het ziekenhuis in hoeft te rijden en sowieso moet haar man die dag mee. Ik wil niet eens weten waar ze bang voor zijn en ik ga haar ook niet vertellen dat haar verbandproducten met goudextract veel te duur zal zijn voor het ziekenhuis. Ik begrijp haar wereld niet, zij de mijne niet. Ons paden kruisden door het prachtige huis waar wij ons 6 maanden thuis hebben gevoeld en waar zij nu weer van hun vakantie kunnen gaan genieten. 

Vanmiddag komen de eigenaren weer. Ik kijk er niet naar uit. Ik kijk er niet naar uit alles wéér te moeten inpakken, schoon te maken en ik kijk niet uit naar verhalen van hun te horen. Zij leven te veel in die ene wereld van Zuid Afrika, waarbij ze niet bewust zijn van de andere wereld. Ik heb geen zin om te vertellen dat Sloka overleden is, dat ze na een maand vechten doorliglekken op haar heupen ontwikkelde en de verpleegkundigen geen plekken meer zagen waar ze wel op kon liggen. Sloka stopte met eten en praten en we uiteindelijk hebben besloten in overleg met de familie haar comfortabel te maken in het ziekenhuis; helaas zonder morfine om de pijn te onderdrukken want dat was op en zonder een in goud belegde verbandje… Ik heb geen zin om te vertellen dat naast Sloka nog 4 vrouwen liggen die veel jonger zijn maar door ondervoeding en ziekten dezelfde plekken hebben en waarschijnlijk hetzelfde lot staat te wachten. Ik heb geen zin om te vertellen dat ik een baby heb moeten reanimeren omdat die te vroeg geboren werd, doordat moeder zwangerschapsvergiftiging had doordat de bloeddruk medicatie heir al weken op zijn.. ik heb geen zin om van hun te horen dat de regering faalt en daar een discussie over te hebben. Ik heb nu eigenlijk alleen maar zin om de deur achter ons dicht te trekken en dit paleis in te ruilen voor ons Landcruiser met daktent. De Landcruiser zal ons brengen naar Botswana en daar waar wij parkeren, daar gaan wij ons de komende maand thuis voelen!