Altijd een dokter

Om me heen heb ik kotsende mensen, ik hoor mensen hoesten naast me, pijnstillers worden volgens een strak schema geslikt en gedeeld met elkaar, overal zie je mensen plassen door de plaspillen die ze gebruiken. Een helicopter cirkelt rond om een ernstige ziek persoon op te halen en de ambulance brancards worden op en neer gereden. Om me heen lijden mensen aan diarree getuigen de toiletten en helaas komt voor een persoon hulp te laat; hij gaat even liggen op een matje en wordt niet meer wakker. Het klinkt niet alsof ik op vakantie ben, maar toch ben ik hier als toerist en niet als dokter…

Op een gemiddelde dag in Tintswalo zie ik minder zieke mensen dan een week Kilimanjaro. Gelukkig was ik deze week niet de dokter, al dacht mijn gids die een longontsteking had daar anders over. Hoestend en proestend ging hij de berg op, elke dag werd de hoest gelukkig beter, ik telde de keren dat hij hoestte. Ik stelde een limiet, bij zo vaak hoesten zou ik hem omlaag sturen, gelukkig hield hij altijd op tijd op. Een Rotterdammer die ik op dag 2 ontmoette en later weer in het basiskamp tegen om zegt; “Nicole, we hadden je nodig eergisteren” en hij vertelt hoe een gids na een nacht lang hoesten niet meer wakker werd. Hij overleed aan vocht in zijn longen door de hoogte… de Kilimanjaro is geen kattenpis en ik merk dat ik me verantwoordelijk voel voor velen. Ik geef medicatie advies aan een medeklimmer, advies over de huid van m’n gids en zijn longontsteking, luister naar het hoesten van m’n buurvrouw en stap m’n tent uit om haar te adviseren naar beneden te gaan. Ik blijf toch altijd een dokter, maar als toerist heb ik genoten van elke stap die ik op de Kilimanjaro zette! 

Dat is makkelijk zeggen nu ik weer met beide benen op zeeniveau sta, het lijden wordt toch vaak vergeten en de mooie herinneringen blijven, maar ik hield een dagboek bij van hoe ik het op de berg beleefde:

Dag 1

Het was een beetje een gekke dag. Blij dat het eindelijk begonnen is maar tijdens de 3 uur hike twijfel ik tussen dat het oké is om alleen te zijn en eenzaam zijn. Tijdens de lunch onderaan de berg was het grappig iedereen aan te zien komen en te observeren; welk land? Conditie? Ik zag veel nieuwe blinkende schoenen en veel oude mensen.. waar ben ik aan begonnen? Ik was toch veel bezig met contact leggen, dat ging daar makkelijk. Iedereen is gespannen en vol verwachting, ik ook. Een voor een starten de groepen met lopen, het begint langzaam te regenen. Zodra ik start komt het na 5 minuten met bakken uit de hemel. Hier in het eerste kamp ben ik doorweekt en iedereen kruipt z’n tent in, ik geniet even van het zonnetje dat doorbreekt door de bladeren van de dichte jungle en probeer alles te drogen. Het is duidelijk dat mijn regenjas en tas, nog vanuit mijn trek in Nepal, niet meer waterdicht zijn. Zelf mijn camera en telefoon die beide in een plastic tasje zaten zijn verzopen! Al snel krijg ik het koud.. nu al, we zitten op 2650 meter! Gelukkig heb ik wel een warme slaapzak zo te voelen. En een kruik, life saving! Om me heen hoor ik mensen lachen en praten, dat maakt me wat eenzaam, de eerste dag zit erop.. zal vast alleen maar leuker worden! 

Dag 2

Wat een prachtige tocht! En gelukkig droog gebleven! Zoals gezegd gister; genoeg klimmers ontmoet onderweg.. Ik heb honderduit gekletst met een helikopter arts en verpleegkundige uit Denemarken. En een groep mannen van Zweden en Rotterdam. Helaas bleven zij allemaal na de lunch in Shira 1. Dus zit ik hier in Shira 2 weer alleen en voelde ik me even erg eenzaam.. Wederom is het koud en duikt iedereen zijn tent in. Mijn voeten zijn ijsklompjes, ik hoor weer allemaal gelach uit tenten en ik zit maar te wachten tot ik weet waar ik heen moet. Gelukkig kwam na anderhalf uur de gids, stond m’n tent klaar en kwam het zonnetje door! Er werd een warm voetje badje gebracht en toen zelfs een prachtige uitzicht op mount Meru en de rand van Kilimanjaro vulkaan. Prachtig! En kwamen mensen uit hun tent dus gelijk de gelegenheid gepakt om met de twee Heineken Nederlanders te prachten haha! Nu lekker in de warme eettent. Popcorn, warm water en ik denk kip! Lekkerrr! 

Dag 3

Ik wacht geduldig af tot mijn personeel mijn paleis afbreekt. 7 man personeel; gids, ober, kok en 4 dragers. In mijn eetkamer (groot leger tent) wordt ook gekookt en liggen ze met z’n 7en lepeltje lepeltje te slapen. Daar was van te voren toestemming voor gevraagd; of ik het oké vond dat ze in mijn eettent slapen. Nou, vooruit. Drie keer per dag wordt er een driegangenmenu voorgeschoteld en Steve, mijn ober, ziet erop toe dat ik zo veel mogelijk eet. Calorieën heb je nodig, energie. Mijn etenslust ben ik al kwijt door de hoogte, ik heb nul behoefte aan eten. ‘s Avonds wordt m’n warm waterkruik gevuld. Die zorgt voor een hoop hilariteit, dat hebben ze nog nooit gezien maar ik ben de gids eeuwig dankbaar; mijn bron van warmte tijdens de nacht. Zes man die mijn spullen dragen zorgt bij mij inmiddels voor hilariteit. Ik ben de schaamte voorbij. Ik zorg dat 7 man een baan hebben en hun gezin kunnen voeden. Het betaalt beter dan politie agent zijn hier in Tanzania, vertelt een van de dragers. Ze leggen zelf uit dat ik ook echt dragers nodig heb; eten, tent, slaapzak, stoel, tafel, servetjes, gasfles, pannen, kaarsen, water.. dat kan je toch niet allemaal zelf dragen. Voor mij klinkt het absoluut niet onmogelijk.. al zou ik zeker zelf niet een driepersoonstent meesjouwen, met grondzeil en 7cm dik matras. Ik zal mezelf geen 3 gangenmaaltijd serveren en al helemaal niet bij kaarslicht, met chique servies en zelfs servetjes en ook zeker niet op een stoel aan een tafel! Mijn ontbijt bestaat uit een volle bak pap, 3 pannenkoeken, een omelet, groente, 2 worstjes en 2 stuks fruit. Onnodig te zeggen; dit krijg ik bij verre niet op en ik voel me er schuldig over maar ik eet echt zo veel als ik kan. Inmiddels lachen mijn ober Steve en de kok er om. Als ik maar echt m’n best doe. 

We zijn rond 3 uur in het kamp en geniet even buiten van de berg die af en toe zichtbaar wordt als de wolken passeren. Al snel wordt het te koud en duik ik m’n tent in. Ik lees een boek over de Camino. Verhalen van wandelaars die ook alleen lopen en ik herken de ruimte om na te denken maar ook om helemaal hersenloos te zijn. Alleen maar nadenken over de volgende stap de berg op of af. Ik hou ervan. De podcast die ik luister gaat over twee expeditie artsen die de Kilimanjaro beklimmen. Over hoe ze zich zelf voelen; een continue kater. Over de ellende die de groep meemaakt; diarree, hoofdpijn, overal pijn en misselijk. Ik heb tot nu toe nergens last van, ik merk alleen dat m’n ademhaling sneller gaat; 24 keer per minuut tel ik. Normaal zit je rond 12. Maar ik merk er niks van, ik voel me niet benauwd of kortademig. Ik ren zo ongeveer de berg op. Ik haal dragers in en de gids kan me niet bijhouden. Vandaag liep ik met de kok; lekker tempo maar hij spreekt geen woord Engels. Mijn Swahili verbetert met de dag, deels door veel te horen en na te praten, deels omdat ik het op 18 jarige leeftijd een beetje geleerd heb. Inmiddels merk ik beschamend dat m’n Swahili al beter is dan m’n Shangaan, de lokale taal in Tintswalo. 

‘s Avonds krijg ik weer een bak eten voorgeschoteld en mijn ober en kok maken zich zorgen waarom ik zo weinig eet; “Nicole, moeten wij anders buiten wachten terwijl jij eet, maken wij je oncomfortabel?” Ik moet keihard lachen; kun je het je voorstellen. Ik een driegangenmenu eten en 7 man in de kou staan wachten totdat ik het naar binnen gewerkt heb? Nee hoor, ik geniet van de reuring om me heen en krijg ook nog wat Tanzaniaanse kooklessen mee wanneer de kok begint te koken voor de crew. 

Dag 4

Het was een korte loop dag. We startten laat maar dat was heerlijk. Vanaf de vroege ochtend kon ik toekijken op de wand hoe toeristen en heel veel dragers omhoog slingerden. Paar stukken zorgden voor een opstopping en een lange file. Wij vertrokken als een van de laatsten, het kamp was bijna leeg en ik had m’n ontbijt in het zonnetje verorberd. Inmiddels kwamen de wolken en werd het weer ijzig koud. Ik volgde de kok over het pad van de dragers, lekker tempo. Tijdens de pauzes observeerde ik de grote groepen en voelde me alleen. De groepen zijn groot en ik vind weinig aanspraak bij hen. Eenmaal aangekomen in het kamp liep ik wat rond en kwam een andere solo klimmer tegen. Hij bleek ook arts te zijn en had net gewerkt in een klein ziekenhuisje in Tanzania. We praatte honderd uit over gezondheidszorg, ontwikkelingshulp, armoede en rijkdom, reden van Kilimanjaro klimmen, nadelen van solo klimmen, de grote hoeveelheid voedsel dat we voorgeschoteld krijgen, het ongemak van zo veel personeel, hoe de top zal zijn, nieuwe avonturen en nog zo veel meer. Na 6 uur in de kou gestaan te hebben, merk ik pas hoe erg ik afgekoeld ben wanneer mijn ober me komt halen voor het diner. Bibberend eet ik m’n kilo rijst op en duik m’n tent in met 2 kruiken en een lach op m’n gezicht. 

Dag 5

Kort dagje wandelen maar oh wat mooi. Alle vegetatie is nu verdwenen en we eindigen 700m hoger op een vulkanische richel. Het uitzicht is overweldigend mooi het dal in, ik kan Moshi zien liggen. De top laat zich nog steeds niet zien. Ik geniet in het zonnetje en kijk naar m’n medeklimmers die aankomen. Zij hebben het duidelijk moeilijker. Naast me ligt een meisje in de tent haar longen uit haar lijf te hoesten; HAPE. Een levensbedreigende aandoening waar de longen vollopen met vocht. Net wanneer ik mijn tent wil uitstappen hoor ik gelukkig haar gids zeggen dat ze nú naar beneden moeten. Ondertussen cirkelt er een helikopter rond het basis kamp; een medische evacuatie maar helaas kan de helicopter door de wind niet landen. Ik besef me dat het niet niks is om op bijna 4700m te zijn, maar ik heb nergens last van. 

Tijdens lunchtijd wordt er weer van me verwacht dat ik een kilo voedsel naar binnen werk en als ik halverwege niet meer kan en iedereen weer zegt dat ik niks eet val ik uit; nu moeten ze ophouden met zeuren. Ik eet ontzettend veel. Ik laat ze zien wat ik normaal zou eten en ze vragen zich hardop af of ik dat doe om dun te blijven. Cultuurverschilletje. 

Na een paar uurtjes relaxen is het alweer tijd om te eten, ik begin er steeds meer tegenop te zien en wil absoluut niet dat dit m’n trip gaat overschaduwen. De soep wordt geserveerd terwijl ik naar de zonsondergang kijk, dat werkt een stuk beter. Prachtig, ongelooflijk. En ook eindelijk kan ik een deel van de piek zien! 

Nu lig ik in bed. Ik heb 4 lagen kleren aan, 2 kruiken en 2 slaapzakken. De komende 3 uur zal dit me wel warm houden en dan begint de laatste 1200m stijgen naar de top! 

Dag 6

I did it! De top is bereikt en inmiddels ben ik alweer bijna 3000 meter lager. De klim was onbeschrijfelijk. Ik heb letterlijk geen idee wat ik voelde… behalve dat het ontzettend koud was, ondanks de 100 lagen die ik droeg. De tocht begon even na middernacht en vanaf het basiskamp kon ik de slinger aan hoofdlampjes al zien. Al snel sloten we aan en klommen we tergend langzaam. Vast goed voor hoogteziekte enzo maar wat had ik het koud. Ik kijk omhoog naar de eindeloze rij lampjes, ze gaan naadloos over in de sterren, gelukkig hoef ik niet zó ver te klimmen, maar de tocht is lang. Een ander nadeel van hoogte is dat je veel moet drinken (5L/ dag) en dus veel moet plassen; 2x op die stijle helling met temperaturen ver onder nul de broek naar beneden doen.. geen pretje… maar de tocht gaat door. Even voor Stella punt, daar waar je de rand van de krater bereikt, kreeg ik het zwaar. Zelfs toen begreep ik niet waarom ik het zwaar had. Ik was moe en had het liefst even een dutje gedaan maar gelukkig begreep ik zelf ook nog dat dat geen goed idee was met deze kou. Ik had gedacht misselijk te zijn, hoofdpijn te hebben, moeite met ademen maar niets van dat alles. Ik had nergens pijn, ademen ging snel maar ik voelde me niet benauwd maar ik vroeg me vaak af waarom ik dit nou deed? En waarom die honderden andere mensen met mij? Vele hadden duidelijk meer last van de hoogte; hoesten, overgeven, er werden pillen geslikt en dragers duwden mensen omhoog. Wat drijft deze mensen, wat drijft mij? Ik denk aan de mensen die ik sprak en mij vertelde dat ze het altijd al hadden willen doen, maar het was er nooit van gekomen en nu kan het niet meer. En toen kwam Stella point, de rand van de krater en werd de helling minder stijl, het einde was in zicht. Alhoewel, in zicht; het was nog steeds pikkedonker en de tocht zette zich voort; steeds meer werd er zichtbaar wanneer de zon bijna opkomt… een dik wolkenpak scheidt ons van de rest van de wereld. En dan, precies op het moment dat het bordje van het hoogste punt van Kilimanjaro, van Tanzania en van Afrika in zicht komt, rijst de zon boven de wolken uit. Dit is waarom ik het deed; een onbeschrijflijk gevoel dat je alleen zult begrijpen als je daar geweest bent. Hebt afgezien, zuurstof te kort hebt, kou lijdt en toch intens gelukkig. Mijn camera begaf het door de kou, mijn waterzak was bevroren en m’n telefoon bevroor na enkele foto’s. Maar het gevoel is toch niet vast te leggen in beeld. I did it!

En toen begon de afdaling. Daar zag ik best tegenop maar eigenlijk was het een heel fijn gevoel. Met elke stap in het diepe vulkaan zand werd ademen makkelijker en steeg de temperatuur. Lagen kleding werd uitgedaan, m’n waterzak ontdooide en mijn telefoon begon ook weer te functioneren. Terug in het basiskamp was ik een van de eerste die terug was en dragers feliciteerde me. Ik liep op wolken maar was ook ontzetten moe. Nadat ik even ging liggen en een uurtje geslapen had werd ik wakker met een ontzettende kater. Ontzettend normaal aldus de gids en we pakten ons spullen en begonnen aan nog eens 1500m dalen. Onderweg delen wij ‘Kilimanjaro klimmers’ ons ervaringen en iedereen is in een feeststemming. We kunnen weer volzinnen maken zonder naar adem te happen tussendoor en de eetlust komt terug. Op het laatste kamp hangt een aangename sfeer en waar iedereen de dikke laag vulkaan stof van zich af. Wat een dag.

Dag 7

De ochtend begint zoals elke ochtend; bakje water om te wassen, ontbijtje, spullen inpakken en gaan. Ik heb een knoop in mijn maag, wat zal ik het missen. Gewoon de hele dag een doel hebben; de berg op. Nu is het doel de berg afkomen en na 3 uur sta ik daar, onderaan de berg. Mijn schoenen worden gepoetst, de laatste foto wordt gemaakt, contact details met mede beklimmers worden uitgewisseld en we feliciteren elkaar met het behalen van ons doel, in gezondheid. Niet iedereen had zo veel geluk; onderweg 3 stretcher-ambulances omhoog zien gaan, dat moet een martel ritje zijn. Maar ik kan m’n geluk niet op en kan niet wachten het nogmaals te doen; maar dan officieel als Kilimanjaro expeditie arts? 

Eerst maar een verwerken. Onderaan de berg, na een uurtje rijden val ik in de armen van mijn ouders; na 7 maanden elkaar niet zien wijs ik wat plekjes op hun huid aan, verdacht voor huidkanker en bediscussieer ik wanneer ze welke pillen moeten nemen en dan is het tijd om te stoppen met dokteren en word ik voor een week lang weer 100% dochter. Een week lang zit ik op m’n gat, word ik rondgereden langs de grote trek, luipaarden, leeuwen in de boom, cheetah met welpjes en een succesvolle jacht op een gazelle, heel veel leeuwen welpjes, zwarte neushoorn en miljoenen zebra’s en wildebeesten want we waren getuigen van de grote trek! Mijn oom en tante komen ook nog langs en samen ontdekken we de nacht en praal van Arusha omgeving.  Mijn voetjes worden gemasseerd, mijn koffie klaargemaakt, ik hoef alleen maar aan tafel te schuiven en m’n tent wordt opgezet. Een week lang puur verwennerij door m’n ouders want ook dat blijft; altijd een dochter.